دورنانیوز- بهرام جوادی – وکیل پایه یک دادگستری: نهم خردادماه سال ۹۲ بیانیه معروف حسن روحانی در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، معروف به بیانیه اقوام و ادیان و مذاهب در ۱۰ ماده منتشر گشت که شاید بتوان گفت مهم‌ترین بند این بیانیه بند ۸ آن است که به‌ صراحت بیان می‌نماید «رفع تبعیضات ناروا در همه ابعاد و اشکال آن»، در کنار این بند، بندهای ۱، ۴ و ۵ نیز اهمیت خاصی برای ائتنیک‌های ایرانی پیدا کرد.

بندهای اول، چهارم و پنجم این بیانیه به ترتیب بیان می‌دارند «تدوین قوانین لازم برای اجرای کامل قانون اساسی به‌ویژه اصول ٣، ١٢، ١۵، ١٩، ٢٢ و… در دولت تدبیر وامید به‌منظور رفع  تبعیض»، «تدریس زبان مادری ایرانیان (ترکی، کردی، عربی و…) به‌طور رسمی در سطوح مدارس و دانشگاه‌ها در اجرای کامل اصل ۱۵ قانون اساسی»، «تقویت فرهنگ و ادبیات اقوام ایرانی و پیشگیری از زوال آنان به‌منظور حفظ و نگهداشت این میراث کهن ایرانی».

روحانی و آذربایجان

در کنار این بیانیه وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی در تبریز و اورمیه برای آذربایجانیان «ایجاد فرهنگستان زبان و ادب ترکی»، «اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی، تدریس زبان مادری در مدارس کنار زبان فارسی» و «احیای دریاچه اورمیه» باعث گردید رأی آذربایجانیان به‌سوی حسن روحانی روانه گشته و در استان آذربایجان غربی ۶۳%، آذربایجان شرقی حدود ۵۸%، اردبیل بیش از ۵۸% زنجان ۵۱% و … آرا را کسب نماید که به‌طور میانگین ۵۷ درصد آرا ۴ استان اصلی ترک‌نشین به نفع وی باشد که از میانگین کشوری ۵ درصد بالاتر است.

روحانی و ائتنیک کرد

برعکس آذربایجان که وعده‌های انتخاباتی وی جنبه قومی داشت در مناطق کردنشین وعده به نحو دیگر بر حول محور اقتصادی بیان گشت از «تشکیل کارگروه ویژه افزایش اعتبارات کُردستان» تا «توجه ویژه به صنعت کُردستان» و در مورد حقوق اقوام به‌صورت کلی در سخنرانی انتخاباتی خود در سنندج از تدوین حقوق شهروندی و توجه به فرهنگ کرد و بیانیه ۱۰ بندی معروف خود سخن گفته و به‌صورت مشخص وعده با محوریت حقوق قومی بیان نداشته است.

حسن روحانی با این وعده‌ها توانست در استان کردستان ۷۰% آرا و کرمانشاه ۶۲% مشارکت‌کنندگان را به‌سوی جلب نماید، باز بیشتر از میانگین کشوری.

این آمارها نشان می‌دهد میانگین آرا حسن روحانی در بین ائتنیک های قومی بالاتر از قومیت فارس است.

تشکیل دولت تدبیر و امید

پیروزی حسن روحانی باعث ایجاد موجی از شادی در خیابان‌ها و امید در دل‌ها گشت و همگان منتظر اجرای وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی بودند و هم‌اکنون بیش از دو سال از زمامداری وی و کابینه‌اش می‌گذرد ولی نتایج نظرسنجی که در خردادماه امسال توسط موسسه «آی پز» انجام‌گرفته از کاهش محبوبیت حسن روحانی خبر می‌دهد، به‌راستی چرا محبوبیت وی رو به کاهش است؟ سؤالی که در ادامه مطلب درصدد پاسخ‌گویی به آن خواهیم بود.

با نظر گرفتن این موضوع که معمولاً محبوبیت دولت‌ها باگذشت زمان کاهش پیدا می‌کند به بررسی کاهش محبوبیت حسن روحانی در بین آذربایجانیان و اکراد می‌پردازیم.

چنانچه ابتدای یادداشت به وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی نسبت به آذربایجانیان اشاره گردید، احیای دریاچه اورمیه تاکنون در حد حرف باقی و هیچ اقدام عملی انجام نگرفته است، ایجاد فرهنگستان زبان و ادب ترکی به حد یک بنیاد فرهنگی تعدیل یافت و عملاً هیچ ثمره‌ای برای حفاظت زبان ترکی در ایران ندارد و اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی نیز به‌کل فراموش گردیده است تا آنجا که در جریان سفرش به تبریز از مردم کارت قرمز دریافت نمود که می‌توان گفت اولین اعتراض نسبت به عملکرد حسن روحانی در ۲ سال ریاست جمهوری‌اش در کشور می‌باشد.

اما در کردستان که شعارها بر محوریت مسائل اقتصادی بود دولت نتوانست با توجه به شرایط کشور وعده‌های اقتصادی خود نه‌تنها نسبت به کردستان بلکه کل کشور اجرایی نماید و تنها موفق به کنترل بازار شده است و شاید دلیل آن هم ناشی از رکود ایجادشده در بازار در دوره پیش از حسن روحانی بازمی‌گردد اما حسن روحانی نسبت به کردستان رویه دیگری پیش گرفت. از ایجاد رشته زبان و ادبیات کردی در دانشگاه سنندج، تدریس زبان کردی در مدارس کردستان، اقدام به ایجاد بخش کردی خبرگزاری رسمی ایران «ایرانا» عملاً به بخشی از وعده انتخاباتی بیانیه سوم جامه عمل پوشیده است اما باز به دلیل عدم اجرایی شدن وعده انتخاباتی در موضوع اقتصاد محبوبیت وی رو نزول قرارگرفته است.

اما حال سؤال اینجاست به‌راستی دلیل رفتار دوگانه دولت اعتدال، تدبیر و امید نسبت به ائتنیک‌های قومی در ایران چیست؟

چرا باید دولتی که خود وعده رفع تبعیض‌های ناروا را داده، این‌چنین فاعل تبعیض می‌شود؟ مگر آذربایجانی کمتر از دیگر هم‌وطنان برای پاسداری و حراست از این مرزوبوم خون داده است؟

این چه رفتاری است که در سال همدلی و هم‌زبانی مردم و دولت انجام می‌گیرد؟ آقایان دولتمرد جواب دهند آیا این‌چنین فرمایش مقام معظم رهبری را به‌جا می‌آورند؟

و ده‌ها سؤال بی‌جوابی که در ذهن هر آذربایجانی نقش بسته و امید است جوابی درخور از طرف دولت تدبیر و امید داده شود و در غیر این صورت پاسخ روشن خواهد بود که جناح حاکم در دولت، انتخابات پیش رو را در آذربایجان به جناح رقیب واگذار خواهد کرد!